Zacht contact…
In de huiskamer van de kleinschalige woning voor mensen met dementie zit Karst van Galen. Met zijn ogen dicht. Zoals hij eigenlijk altijd zit. Als je aan hem vraagt ‘slaap je?’ dat antwoordt hij altijd ‘nee hoor, ik hoor je wel’.
Zijn vrouw Agnes vindt het heel lastig. Als Agnes bij Karst gaat zitten, doet ze er altijd alles aan om hem ‘wakker’ te krijgen en te houden. Ze geeft hem regelmatig een por, schudt wat aan hem, zegt ‘zit nou niet te slapen als ik er ben’. Maar het effect daarvan is meestal niet positief. Karst wordt boos en weert haar af. Vaak staat hij op en loopt hij weg.
Regelmatig vinden de teamleden Agnes in tranen.
Karst is, wat in de literatuur genoemd wordt, een zenner. Iemand die, net als bij het zenboeddhisme, erg in zichzelf gekeerd is. Met de ogen dicht zit, maar niet slaapt.
Vaak wordt dit veroorzaakt doordat de hersenen van deze persoon nog maar weinig dynamische prikkels aan kunnen. Dynamische prikkels zijn de prikkels geluid en beweging. Prikkels die veranderen.
Door de ogen te sluiten, is de zenner de prikkel beweging in ieder geval kwijt. Alleen het geluid komt dan nog binnen.
Wanneer Agnes of anderen vragen ‘sliep je’, is het antwoord nee. Omdat Karst niet slaapt, maar zijn brein de bewegende wereld buitensluit.
Een zenner als Karst heeft best behoefte aan contact. Maar alleen een zacht contact. Niet te veel, niet te hard en niet te lang. Als Agnes Karst probeert ‘er bij te houden’, is dat precies te veel van dat alles. En ontstaat er voor Karst dus een onprettige en onveilige situatie.
Het team helpt Agnes. Ze vertellen haar dat het voor Karst vaak te veel is om hem heen en adviseren haar om alleen even te zeggen dat ze er is en dan te kijken wat er verder gebeurt.
En hoe moeilijk ook, Agnes doet dat. Ze zegt ‘ha lieverd ik ben er’ en gaat naast Karst zitten.
Even gebeurt er niets en dan gaat langzaam maar zeker de hand van Karst naar de hand van Agnes.
En zo zitten ze samen, 20 minuten lang, 20 gouden minuten van zacht contact.
Voor beiden zoveel mooier en fijner dan de strijd die eerder ontstond.