Kom er nou bij zitten…
In de kleinschalige woning voor mensen met #dementie viert mevrouw Varenkamp vandaag haar verjaardag. Zoon Hans heeft gebak gebracht en er is koffie. Het is gezellig in de huiskamer Alle bewoners hebben het goed naar hun zin. Alleen mevrouw Varenkamp zelf is erg onrustig. Keer op keer schuift ze met haar stoel van de tafel naar achteren totdat ze met een plof met de rugleuning van haar stoel tegen de muur aan zit.
Cindy loopt naar mevrouw toe en begeleidt haar liefdevol weer naar de tafel. “Kom er gezellig bij zitten, we zitten aan de koffie. En is er is gebak!” Mevrouw Varenkamp is echter nog niet terug aan tafel of het schuiven begint weer. En weer wordt mevrouw terug naar de tafel ‘geschoven’.
In het team wordt later deze situatie besproken.
Voor de meeste mensen voelt een prikkel van achteren niet prettig aan, sommige personen ervaren het zelfs als zeer onveilig. Dit bleek al toen de teambespreking begon. De eerste teamleden gingen precies zo aan de tafel zitten dat ze zicht hadden op de deur. Zo voorkom je dat er ineens iemand achter je staat.
Het haperende brein van mensen met dementie werkt in dit opzicht hetzelfde als een gezond functionerend brein. Het lastige is dat mensen met dementie vaak niet kunnen duiden wat hen dit rusteloze of onveilige gevoel geeft. Ook valt op dat ze zeer zelden achteromkijken wat er gebeurt. Ze ervaren alleen dat er achter hen iets kan gebeuren en voelen zich hierdoor onprettig.
Het schuiven naar achteren is hierop een reactie. Schuif je net zo lang naar achteren totdat de rugleuning de muur bereikt, dan weet je zeker dat er niets meer van achteren kan komen. Je hebt weer overzicht. Als wij iemand met de beste bedoelingen weer op dezelfde plek brengen, plaatsen wij diegene feitelijk terug in de onveilige situatie. Dit kan ertoe leiden dat er gedrag ontstaat dat in eerste instantie niet begrepen wordt.
Zoek voor personen die erg veel last hebben van prikkels van achteren een plek waar die prikkels worden vermeden. Heb hierbij ook speciaal oog voor mensen in een rolstoel of mensen die minder mobiel zijn. Als mensen zich veilig voelen, dan kunnen ze zichzelf zijn. Dit werkt persoonsversterkend.
Mevrouw Varenkamp zit liever niet midden in de ruimte, zeker niet als het zo druk en “gezellig” is!